Czynności spółdzielni na rzecz mieszkańców

Prawie od samego początku obowiązywania nowej ustawy o VAT niektóre działania spółdzielni mieszkaniowych są zwolnione od podatku. To, jakie działania są zwolnione od podatku budzi sporo niejasności. Do tego pojawiła się unijna dyrektywa, która wskazuje  wprost na niezgodność, tego rozwiązania.

  Jedna z niejasności dotyczy przedmiotu regulacji. Art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. Ustawy mówi, iż odpłatna dostawa towarów i odpłatne wykonywanie usług na terytorium Polski podlega podatkowi VAT. Ustawa o VAT nazywa, tego typu działania „czynnościami”. W art. 43 ust. 1 pkt 11 dowiemy się natomiast, iż zwolnione od podatku są  czynności wykonywane dla członków spółdzielni którzy posiadają spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych,  właścicieli lokali mieszkalnych oraz właścicieli lokali mieszkalnych, którzy nie należą do spółdzielni, za które pobierane są opłaty.

  Cała ta ustawa ma wiele wad, o których może świadczyć przepis art. 43, który jest uzupełniony § 3 ust. 1 pkt 9 Rozporządzenia Ministra Finansów z 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień. Zgodnie z tym przepisem od podatku zwalnia się czynności wykonywane dla ludzi niebędących członkami spółdzielni, ale którzy posiadają spółdzielcze własnościowe prawa do lokali mieszkalnych, za które pobiera się opłaty według art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. 

  Liczne wady Ustawy o VAT spowodowały, że ustawa jest niezgodna z unijną dyrektywą. Jak wiemy polskie prawo powinno być zgodne z przepisami Dyrektywy VAT, które obowiązują na terenie całej Unii Europejskiej. W praktyce wygląda, to zupełnie inaczej. Unia Europejska wydała orzeczenie, w którym pojawia się teza, iż polskie przepisy są niezgodne z Dyrektywą 112, która zawiera przepisy regulujące dopuszczalny przedmiot i zakres zwolnień.

  Jedną z najtrudniejszych trudności w zrozumieniu całej tej ustawy jest zrozumienie, że podatkowi VAT nie podlegają przepływy finansowe, tylko czynności, które można określić, czy zaakceptować jako usługi lub jako dostawcę towaru.

  Niestety odkąd wprowadzono tę ustawę było sporo spraw, które rozstrzygał sąd. Najlepszym przykładem jest sprawa z 2007 roku, kiedy to sąd w Szczecinie uznał, że płatna usługa dostępu do internetu za pośrednictwem wewnętrznej sieci informatycznej, którą założyła spółdzielnia mieszkaniowa nie jest objęta przywilejem zwolnienia od płacenia podatku VAT, nawet kiedy jest doliczana do czynszu.